Co jest niebezpieczne w napojach energetycznych poza kofeiną i dlaczego nie należy ich podawać dzieciom
Dowiedzieliśmy się, dlaczego napoje energetyzujące są tak szkodliwe dla dzieci i jak wpływają na zdrowie dorosłych.
W czym tkwi sekret radości płynącej z napojów energetycznych
Na pierwszy rzut oka napoje energetyczne to zwykłe napoje gazowane z kofeiną. Dlaczego więc tak dużo mówi się o ich negatywnym wpływie na zdrowie? Wszystko zależy od składu. Każdy taki napój w różnych proporcjach zawiera:
- Kofeina jest stymulantem układu nerwowego. Zawarty nie tylko w kawie i herbacie, ale także w kakao, czekoladzie, kombuchy.
- Cukier jest węglowodanem prostym. Samoistnie pobudza układ nerwowy i potęguje działanie kofeiny.
- Tauryna i L-karnityna to aminokwasy. Uczestniczą w metabolizmie energetycznym i zwiększają wytrzymałość organizmu.
- Witaminy z grupy B. Pomagają dostarczać energię do komórek.
Ponadto może obejmować:
- ekstrakt z nasion guarany zawierający dwukrotnie więcej kofeiny niż ziarna kawy;
- ekstrakt z żeń-szenia, który ma działanie tonizujące;
- mate, która zawiera również kofeinę.
Uważa się, że napoje energetyczne dodają energii ze względu na dużą ilość kofeiny, ale nie jest to do końca prawda. 0,5-litrowa puszka napoju energetycznego zawiera średnio około 150 mg kofeiny, a filiżanka Americano zawiera 125 mg. O tym, ile kofeiny zawiera kawa, pisaliśmy wcześniej.
Limit kofeiny na dzień wynosi 400 mg dla dorosłych i 100 mg dla nastolatków w wieku od 12 do 18 lat.
Tonizujące działanie napoju energetycznego jest zasługą kompleksu wszystkich dodatków wzmacniających jego działanie: guarany, cukru, żeń-szenia itp. Jeśli jednak kawę można przygotować na różne sposoby (przynajmniej nie dodając do niej cukru), to napój energetyczny sprzedawany jest w postaci gotowej. Każdy słoik zawiera 50–60 g cukru (dziewięć łyżeczek), a całkowita kaloryczność to około 200 kcal, przy średnim dziennym spożyciu 1800 kcal.
Dlaczego napoje energetyczne są szkodliwe dla dorosłych i dzieci
Stosowanie napojów energetyzujących, niezależnie od wieku, może powodować:
- Zaburzenie układu nerwowego. W rezultacie - bezsenność, zwiększona agresja, ból głowy, niepokój. Takie objawy są związane z nadmiernym spożyciem kofeiny i efektem uzależnienia od niej, w którym organizm domaga się zwiększenia „roboczej” dawki.
- Naruszenie układu sercowo-naczyniowego. Jest obarczona podwyższonym ciśnieniem krwi, zwiększoną częstością akcji serca (tachykardią), zmianami częstości akcji serca i ryzykiem rozwoju niedokrwienia mięśnia sercowego.
- Zwiększona kwasowość żołądka i możliwy rozwój zapalenia żołądka i wrzodu trawiennego (efekt uboczny każdego napoju gazowanego). Powodem jest kwas fosforowy w składzie.
- Choroba metaboliczna. Ze względu na wysoką zawartość cukru istnieje ryzyko rozwoju cukrzycy. Ponadto energia może powodować przyrost masy ciała, pogorszenie stanu skóry i włosów.
Największe szkody dla organizmu dzieci i młodzieży mogą wyrządzić napoje energetyzujące. W nich stosowanie takich napojów może powodować rozwój chorób neurologicznych i sercowo-naczyniowych.
Czy napoje energetyczne mają jakieś zalety
Pierwsze koktajle energetyczne Lucozade zostały wprowadzone na rynek w 1938 roku. Miały one stymulować aktywność fizyczną angielskich sportowców. To prawda, że później wszyscy uczestnicy eksperymentu trafili do szpitala z zatruciem pokarmowym, ale to nie powstrzymało producentów przed nieznacznym ulepszeniem formuły i wypuszczeniem napoju do masowej sprzedaży. Został umieszczony jako koktajl glukozowy dla dzieci i dorosłych, który doskonale uzupełnia energię.
Napoje energetyczne są teraz ustawione mniej więcej w ten sam sposób: są to słodkie, orzeźwiające napoje z kofeiną, przydatnymi aminokwasami i witaminami. Witamin w nich jest naprawdę dużo, nawet za dużo: w niektórych bankach ich dawka może przekraczać dzienne spożycie. Teoretycznie nie ma w tym nic złego, bo nadmiar zostanie wydalony z organizmu, ale korzyści z witamin w takich ilościach też nie zostały udowodnione.
To samo można powiedzieć o taurynie z L-karnityną: nie ma badań potwierdzających możliwość stosowania ich jako suplementów diety. Oznacza to, że wszystkie zalety napojów energetycznych to nic innego jak chwyt marketingowy.
Jak często można pić napoje energetyczne bez szkody dla zdrowia
Większość składników koktajli energetycznych jest wydalana z organizmu w ciągu dnia. Aby nie zwiększać dziennej dawki kofeiny i nie obciążać serca, zaleca się picie napojów energetycznych nie częściej niż dwa lub trzy razy w tygodniu i nie więcej niż dwie puszki na raz.