Izby wytrzeźwień w Polsce: kto, za co i jak można je umieścić

Radość czy smutek, wakacje czy chroniczny alkoholizm – powodów do picia alkoholu może być wiele. Dobrze, gdy człowiek wie, kiedy przestać i wie, jak się kontrolować, ale są też inne sytuacje… Pijanych ludzi w Polsce można umieścić w izbie wytrzeźwień i zastosować dość poważne środki wpływu. Później będziesz musiał zapłacić znaczną kwotę za swój pobyt.

Jak to działa i po co można trafić do izby wytrzeźwień? Ile kosztuje pobyt w tym obiekcie? Odpowiedzi udziela „Polski Konsultant”.

Czym jest izba wytrzeźwień w Polsce

Izba Wytrzeźwień to instytucja zapewniająca działalność służb porządkowych, w której osoby doprowadzone w stanie nietrzeźwości mogą zostać umieszczone na czas niezbędny do wytrzeźwienia.

Działalność Izb wytrzeźwień reguluje ustawa „Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi” oraz szereg zarządzeń resortowych.

Izby wytrzeźwień otwierają samorządy w miastach powyżej 50 tys. mieszkańców. Obecnie rozważana jest ustawa umożliwiająca otwarcie Izb wytrzeźwień w mniejszych osiedlach.

W przypadku braku izb wytrzeźwień, władze lokalne mogą powierzyć do pełnienia swojej roli innym wyspecjalizowanym instytucjom, a jeśli jest ich za mało, pijacy mogą być zatrzymywani i umieszczani na posterunkach policji do czasu wytrzeźwienia.

Zadania izb wytrzeźwień

Zgodnie z normami art. 39 ustawy izby wytrzeźwień przeznaczone są do wykonywania następujących zadań:

• opieka nad osobami pod wpływem alkoholu;
• prowadzenie środków higienicznych i sanitarno-higienicznych w stosunku do osób znajdujących się w stanie odurzenia alkoholowego;
• udzielanie pierwszej pomocy pijakom;
• przeprowadzenie detoksykacji, jeśli w izbie wytrzeźwień jest odpowiednie pomieszczenie, przyrządy, sprzęt i wykwalifikowany personel;
• informowanie osób przyjętych do izby wytrzeźwień o niebezpieczeństwach związanych z piciem alkoholu i motywowanie ich do podjęcia leczenia narkomanii;
• współpraca z właściwymi komisjami gmin w zakresie rozwiązywania problemów związanych z alkoholem.

Centrum detoksykacji prowadzi ewidencję i dokumentację przywiezionych tam osób. Z faktu umieszczenia w Izbu wytrzeźwień sporządzany jest protokół.

Kogo i za co można umieścić w izbie wytrzeźwień

Osoby w stanie nietrzeźwości, które swoim zachowaniem wywołują skandal w miejscu publicznym lub pracy, znajdują się w okolicznościach zagrażających ich życiu lub zdrowiu albo życiu lub zdrowiu innych osób, mogą być doprowadzone do izba wytrzeźwień.

Podstawą przyjęcia osoby do izby wytrzeźwień, placówki specjalnej lub komisariatu policji jest wynik badania na zawartość alkoholu w ciele zatrzymanego, wskazujący na stan nietrzeźwości.

Procedurę przeprowadza się za zgodą osoby dostarczonej do izby wytrzeźwień. W przypadku braku takiej zgody umieszczenie w izbie wytrzeźwień jest możliwe tylko w przypadku wystąpienia objawów wskazujących na stan nietrzeźwości, potwierdzonych pisemnie przez lekarza lub ratownika izby wytrzeźwień oraz w przypadku porodu osób do jednostki policji - przez uprawnionego funkcjonariusza.

Jak wygląda umieszczenie w izbie wytrzeźwień

Po przyjęciu do izby wytrzeźwień lub izby wytrzeźwień, zatrzymania na komendzie policji niezwłocznie zgłasza się:

1. W stosunku do nieletnich – do ich rodziców lub opiekunów oraz do sądu opiekuńczego.
2. W przypadku innych osób – na ich wniosek wskazanym zatrzymanym.

Policjant lub inna upoważniona osoba, która dostarczyła osobę w stanie nietrzeźwości do izby wytrzeźwień (instytucji, części policji) sporządza protokół, który zawiera:

• imię i nazwisko zatrzymanego;
• data i godzina przybycia;
• miejsce i okoliczności wydarzenia;
• wiek zatrzymanego;
• rodzaj i numer dokumentu tożsamości oraz opis osoby doprowadzonej do izby wytrzeźwień, instytucji lub jednostki policji;
• adres zamieszkania lub miejsce pobytu osoby doręczanej;
• opis zachowania osoby doprowadzonej do izby wytrzeźwień w czasie imprezy i transportu z uwzględnieniem okoliczności uniemożliwiających jej dowiezienie do miejsca zamieszkania lub pobytu;
• spis rzeczy należących do osoby wniesionej do izby wytrzeźwień, instytucji lub jednostki policji;
• informacje o okolicznościach będących podstawą umieszczenia w izbie wytrzeźwień;
• wskazanie dalszych działań z doręczoną osobą;
• miejsce doręczenia i decyzję dyrektora izby wytrzeźwień o przyjęciu lub odmowie przyjęcia.

Pieniądze lub inne rzeczy odbiera się osobie, która weszła do izby wytrzeźwień lub jest przetrzymywana w jednostce policji i przekazywana do przechowania.

Osoba doprowadzona do izby wytrzeźwień lub izby wytrzeźwień podlega natychmiastowemu badaniu lekarskiemu, które może być przeprowadzone nawet bez zgody osadzonego, jeżeli jego zachowanie wskazuje na potencjalne zagrożenie dla jej życia lub zdrowia/ życia innych osób lub gdy istnieje uzasadniona potrzeba udzielenia mu niezbędnych usług medycznych.

Osobie dostarczonej do izby wytrzeźwień podaje się, jeżeli wymaga tego stan zdrowia, leki, których wykaz ustalany jest odrębnie. Jeżeli urodzony wymaga hospitalizacji, zostaje natychmiast przewieziony do placówki medycznej.
Kurs detoksykacji przeprowadza się wyłącznie za zgodą osoby umieszczonej w izbie wytrzeźwień (s.5, art.402 ustawy).

Możliwe środki przymusu

Jeżeli zatrzymany nadal zachowuje się agresywnie i/lub niewłaściwie, można wobec niego zastosować środki przymusu bezpośredniego (na podstawie art. obiekty środowiskowe).

Przymus bezpośredni może przybierać następujące formy:

1. Retencja krótkoterminowa (przytrzymania). Polega na czasowym, krótkotrwałym unieruchomieniu osoby przy użyciu siły fizycznej.
2. Długotrwałe zatrzymanie (unieruchomienia). Polega na przypinaniu osoby pasami, prześcieradłami lub kaftanem bezpieczeństwa.
3. Przymusowe podawanie leków. Mówimy o dopuszczalnym środku uspokajającym lub innym niezbędnym leku. Nie przeprowadza się na komisariacie policji.
4. Izolacja. Umieszczenie osoby w jednej zamkniętej przestrzeni.

Nie można stosować długoterminowego zabezpieczenia lub izolacji na dłużej niż 4 godziny. W razie potrzeby stosowanie przymusu bezpośredniego w tych formach może zostać przedłużone na kolejne okresy nieprzekraczające 6 godzin.

Decyzję o zastosowaniu środków przymusu podejmuje lekarz lub ratownik medyczny, który ustala formę przymusu bezpośredniego i osobiście nadzoruje wykonanie. W pododdziałach Policji decyzję o zaprzestaniu stosowania przymusu podejmuje komendant pododdziału Policji lub osoba przez niego upoważniona, a w przypadku ich nieobecności funkcjonariusz dyżurny pododdziału Policji.

Przed zastosowaniem przymusu bezpośredniego ostrzega się osobę, przeciwko której ma być on zastosowany.

Jak długo mogą być umieszczone w izbie wytrzeźwień

Osoba przywieziona do izby wytrzeźwień, instytucji lub jednostki policji pozostaje tam do czasu wytrzeźwienia, nie dłużej jednak niż jeden dzień. Osoby poniżej 18 roku życia są zakwaterowane w oddzielnych pokojach, oddzielnie od osób dorosłych.

Małoletni doprowadzony do izby wytrzeźwień może zostać zwolniony niezwłocznie po udzieleniu mu niezbędnych świadczeń medycznych na pisemny wniosek rodziców lub opiekunów.

Ile kosztuje pobyt w izbe wytrzeźwień

Za pobyt w izbie wytrzeźwień pobiera się opłatę (w dochodach gminy). Pobyt pijaka w policji (do budżetu państwa) jest również płatny. Opłata za pobyt obejmuje świadczone usługi medyczne, wydane leki oraz detoksykację.

Koszt pobytu w izbie wytrzeźwień ustala samorząd lokalny. W policji - gubernator. Jednocześnie maksymalna opłata jest ustalana w ustawie i corocznie waloryzowana.

W 2022 r. opłata za pobyt w izbie wytrzeźwień wynosi 343,54 zł. W wyjątkowych przypadkach, uwzględniając specyfikę placówki, samorządy mogą swoją decyzją odmówić pobierania opłat przez tę placówkę.

Termin wniesienia opłaty za pobyt w izbie wytrzeźwień wynosi 14 dni od dnia doręczenia wezwania do zapłaty. Termin przedawnienia roszczenia o zapłatę wynosi 3 lata od dnia, w którym upłynął termin zapłaty.

Jak rzucić wyzwanie izbie wytrzeźwień

Osoba doprowadzona do izby wytrzeźwień może odwołać się od tego faktu do sądu rejonowego w miejscu przedstawienia. W skardze doręczony może żądać sprawdzenia legalności zatrzymania, a także orzeczenia o prawidłowości wykonywania swoich obowiązków przez osoby odpowiedzialne.

W przypadku ustalenia, że ​​umieszczenie w izbie wytrzeźwień jest bezpodstawne lub niezgodne z prawem, a także w przypadku poważnych naruszeń, sąd uchyli karę i zawiadomi prokuratora oraz kierownika funkcjonariuszy dokonujących zatrzymania.

Wniosek

Pobyt w izbie wytrzeźwień nie jest najlepszym zakończeniem wakacji. Jeśli jednak okoliczności tak się rozwinęły, warto poznać swoje prawa i obowiązki, aby nie dać się zmanipulować i nie pogorszyć jeszcze bardziej i tak już niewygodnej sytuacji.